Dializa otrzewnowa w domu – jak się przygotować?

by Redakcja portalu Dializa Nerek
0 comment
salon

W szpitalu pacjent uczy się wymiany płynów dializacyjnych i zasad dbania o cewnik. Zanim rozpocznie dializy otrzewnowe we własnym domu, musi odpowiednio przygotować przestrzeń. Najważniejszą kwestią jest higiena. Na czas zabiegów trzeba m.in. wyprosić z pokoju psa i kota.

Dializa otrzewnowa to najchętniej wybierana metoda leczenia nerkozastępczego. Wykorzystuje otrzewną jako błonę półprzepuszczalną, która działa jak filtr. Tak samo skuteczna i bezpieczna jak hemodializa, dializa otrzewnowa jest zdecydowanie wygodniejsza i daje pacjentowi większą swobodę.

Dializa otrzewnowa w szpitalu

Rozpoczęcie leczenia dializą otrzewnową wymaga wcześniejszego wszczepienia cewnika – miękkiej rurki o średnicy około 6 mm. Poprzez ścianę jamy brzusznej cewnik wprowadzany jest do otrzewnej. Aby jego ścianki zostały otoczone tkanką, zabieg musi być przeprowadzony minimum 2 tygodnie przed pierwszą dializą. Wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym, na oddziale chirurgicznym szpitala bądź kliniki.

Pobyt pacjenta na oddziale chirurgicznym trwa zwykle 2-3 dni. Po 7 dniach następuje zmiana opatrunku. Po upływie 2 tygodni chory przechodzi szkolenie w stacji dializ. Celem tego szkolenia jest nabycie umiejętności prawidłowego wykonywania dializy otrzewnowej samodzielnie w warunkach domowych. Pacjent poznaje m.in. metody wymiany płynów, zasady zmiany opatrunku na ujściu cewnika, kontroli wagi i stanu nawodnienia, ale też objawy ewentualnych powikłań i sposób, w jaki trzeba na nie zareagować.

Pierwsze dializy otrzewnowe wykonywane są w warunkach szpitalnych. Po około tygodniu pacjent zostaje wypisany do domu. Odpowiednio wykwalifikowany, może już samodzielnie lub z pomocą bliskiej osoby dokonywać wymiany płynów dializacyjnych.

Dializa otrzewnowa w domu

Aby leczenie dializą otrzewnową było bezpieczne, pacjent musi mieć odpowiednie warunki lokalowe. Najlepiej, by zabiegi odbywały się w wyznaczonym do tego pokoju. Jeśli nie ma takiej możliwości, wystarczy odpowiednio przygotowane miejsce, gdzie leczenie będzie mogło odbywać się w spokoju, a maszyna do dializ i płyny nie będą narażone na uszkodzenie (np. przez zwierzęta lub małe dziecko).

Pacjent ma do wyboru dwie metody leczenia dializą otrzewnową:

Ciągła Ambulatoryjna Dializa Otrzewnowa (CADO) – płyny dializacyjne wymieniane są ręcznie, zwykle 4-5 razy w ciągu dnia. Każda taka wymiana trwa około pół godziny. Pacjent lub jego opiekun wprowadza płyn dializacyjny przez cewnik do jamy otrzewnej i tą samą drogą usuwa go po upływie określonego czasu. W razie potrzeby harmonogram wymian można dostosować do planu dnia pacjenta – zajęć w szkole, pracy itp.

Automatyczna Dializa Otrzewnowa (ADO) – wymian płynu dializacyjnego dokonuje urządzenie zwane cyklerem. Odbywają się one automatycznie – najczęściej w nocy w ciągu 8-godzinnego podłączenia pacjenta do urządzenia. Za pomocą specjalnego zestawu rurek cykler wprowadza i usuwa dializat z jamy otrzewnej pacjenta. Ze względu na fakt, iż wymiany płynów odbywają się w nocy, dializa otrzewnowa metodą ADO jest szczególnie polecana osobom, które pracują, studiują lub mają dużo innych zajęć w ciągu dnia. Dzięki takiemu leczeniu chory ma pełną swobodę w planowaniu codziennych zajęć.

W regularnych odstępach czasu – zwykle raz na miesiąc – do domu pacjenta dostarczane są płyny dializacyjne. Dostawca wnosi kartony z materiałami i układa je w sposób uporządkowany. Kończąc sesję, trzeba pamiętać o odpowiednim zabezpieczeniu cewnika. Można go umieścić w specjalnym pasie – zakupionym lub wykonanym samodzielnie – który zapewni ochronę przed pobrudzeniem czy ewentualnym pociągnięciem. 

Jak przygotować pokój do dializy otrzewnowej?

Najważniejszą kwestią w przygotowaniu do domowego leczenia dializami otrzewnowymi jest sterylność pomieszczenia, w którym odbywać się będą zabiegi. Oczywiście nie muszą być to warunki szpitalne. Ważne jednak, by miejsce było zawsze czyste, pozbawione kurzu i wszelkich zanieczyszczeń. Należy utrzymywać w nim porządek, często je wietrzyć i zadbać o dobre oświetlenie. Rozstaw mebli nie powinien w żaden sposób utrudniać wykonywania czynności związanych z dializami.

Sam pacjent również musi przestrzegać zasad higieny i dbać o czystość ubrań. Wymaganie to ma związek z wrażliwym miejscem, w którym cewnik wprowadzony jest do jamy brzusznej chorego. Rana wprawdzie jest zasklepiona, a ujście cewnika otoczone tkanką, jednak wciąż jest to miejsce podatne na zakażenie.

Warto też pomyśleć o kwestiach czysto praktycznych. Czy obok łóżka znajduje się szafka, na której można postawić cykler? Nie musi być duża, maszyna do dializ nie zajmuje bowiem wiele miejsca.

Trzeba też znaleźć przestrzeń na przechowywanie płynów dializacyjnych, leków i innych potrzebnych materiałów. Miejsca musi być dość sporo, dostawca przywiezie bowiem aż 30 pudełek z dializatem. Musi być ono suche, nienarażone na działanie promieni słonecznych. Sprawdzi się większa szuflada, półka czy szafka. W razie potrzeby może to być nawet zwykłe kartonowe pudełko, do wsunięcia np. pod łóżko. Ważne, by materiały te nie musiały leżeć rozrzucone gdzieś na wierzchu – tam, gdzie mogłyby zostać zabrudzone czy niechcący uszkodzone.

Dializa otrzewnowa, a posiadanie zwierząt

pies

Zwierzęta działają na człowieka pozytywnie. Psy są naszymi dobrymi przyjaciółmi, dotrzymują towarzystwa, poprawiają nastrój i zobowiązują do częstych spacerów. Koty natomiast swoim mruczeniem relaksują i łagodzą emocjonalne napięcie. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby pacjent leczony dializą otrzewnową miał w swoim domu zwierzę. Jeśli się na to zdecyduje, musi pamiętać o szczególnej dbałości o higienę.

Zwierzęta domowe bywają nosicielami groźnych bakterii. Podstawa to odizolowanie się pacjenta od zwierzęcia w trakcie wykonywania dializy otrzewnowej, w szczególności przy podłączaniu i odłączaniu cewnika. Najlepiej, by pies czy kot znajdowały się wtedy w innym pomieszczeniu.

Wykonywanie dializy otrzewnowej w domu wcale nie jest trudne. Większość pacjentów doskonale radzi sobie z tym sama i nie potrzebuje pomocy opiekuna. Wypracowanie w sobie nawyków higienicznych i przestrzeganie powyższych zasad pomoże bezpiecznie prowadzić leczenie i cieszyć się swobodą dializ wykonywanych w domowym zaciszu.

Related Posts

Leave a Comment